Meðan bíðað verður

 

Hetta hevur verið ein stuttlig, gevandi og lærurík tíð.

Vit ellivu, sum hava stillað upp á lista B, hava líka frá byrjan havt tað framúr gott.

Vit hava havt mangt gevandi prát, serliga um kommunalpolitikk, sjálvandi. Og vit eru slpppin at lufta okkara visjónir fyri, hvussu vit kundu hugsað okkum, at ein fyrimyndarlig kommuna er.

Vit eru sera ymisk bæði í sinn og skinn, men felags fyri okkum øll er, at eru komin til eina semju um, hvat vit halda er gott í Sørvágs kommunu, hvat vit halda vera minni gott og hvat vit halda manglar í stóran stíl.

Tað hava vit so roynt eftir førimuni at gjørt vart við á facebook, í bloggum, á Vágaportalinum, á valfundi og í práti við fólk.

Eitt, vit hava til felags, er tann smittandi láturin – hvussu ofta hava vit ikki brostið útúr av onkrari góðari søgu, einari eygleiðing, einari stuttari fyndugari viðmerking.

Onki er so gott, sum at duga at flenna at sær sjálvum, soleiðis fyribyrgja vit, at vit taka okkum alt ov nógv hátíðarliga.

Her – meðan vit bíða – fekk eg hug at seta nakrar bitar saman av øllum tí, ið er komið fram í valorrustini frá lista B – sjálvandi:

 

Um ferðavinnu:

Sum tit vita, er Mykines nokk tann størsta attraktiónin í Føroyum fyri tann einstaka turistin, tað eru uml 10.000 fólk, sum koma til Mykinesar um árið, so tað er uppá tíðina at verja hesa náttúruperlu.

Anne Sophie Nordendal

 

Sørvágs havn

At hava skipaði viðurskifti hevur stóran týdning á einum kaiøki. Til dømis skulu bátarnir fáa kunning um, hvussu teir fyrihalda seg til millum annað rusk, tá teir koma inn. Eisini skulu øll tey, sum halda til har úti fáa skipaði viðurskifti, so pláss er fyri øllum.

Barbara R. Mouritzen

 

Útstykking

Royndirnar hava víst, at tað er ov lítið skil í, tá ið útstykkingar fara fram. Tað mugu gerast greiðar reglur fyri hvørt øki sær, sum verður útstykka, so at ongin er í iva um, hvat er galdandi. Her má betri skil fáast á.

Vit mugu krevja, at allir borgarar skulu vera líkastillaðir og føla seg sum ein part av okkara kommunu.

Hóast kommunurnar sum kunnugt ikki løgdu saman, so skuldi onki verið í vegin fyri at kommunur, fakfeløg, vinnulívið og onnur áhuga í oynni kunnu samstarva. Nevnd átti at verið sett at kanna, hvat kann gerast á vinnuøkinum her í Vágum fyri at styrkja oynna.

Helgi Mouritsen

 

Nærdemokrati

Fjórða hvørt ár hava borgararnir høvi til meta um avrikið hjá tí einstaka kommunustýrislimunum. Hetta gevur eisini borgaranum høvi til fáa nýggja og visionera orku inn í kommununa, sum vilja arbeiða fyri teirra søk – tí uttan borgarar hava vit onga kommunu, og tískil er tað okkara høvuðsuppgáva, at fremja tað í verki sum borgararnir ynskir, tí vit eru talirørið hjá borgaranum.

Hugin Skaalum

 

Kloakkirnar

Tað er burturvið at so lítið er gjørt við kloakkirnar seinastu átta árini. Pengarnir hava sanniliga verið til meir enn sum so.

Her hava eldri undanfarin bygdarráð tó verið meiri framskygd, so meginparturin av Sørvági og Bø liggur í samskipaðum teymum, klárir at føra út á streymasjógv.

Vit vilja virka fyri at hettar verður gjørt, soleiðis at vit øll kunnu hugsað betri tankar enn nú, tá vit síggja spælandi børn í ánni.

Jákup á Stongum

 

Trivnað

Nútímans menniskju vilja hava annað enn bíligar bústaðir, skúla og barnagarðar. Ungar barnafamiljur hava brúk fyri, at umstøðurnar hjá børnum og ungum eru góðar, at spælipláss eru til børnini, at stað er, har tey ungu kunnu hittast, práta og skapa nakað saman, at hugsað verður um, at børn og ung hava brúk fyri meira enn sunnudagskúla og fótbólti. Alt gott um tað.

At vit vaksnu hava ymiskt at fara til sum td. eitt nútímans bókasavn. At vit hava brúk fyri einum opnum, demokratiskum umhvørvi, har tað er lætt at fáa kunning um tað, sum fer fram, td. við einari væl virkandi heimasíðu

Marna Jacobsen

 

Ferðslutrygd

Fleiri og fleiri børn, verða av foreldrum teirra koyrd í skúla, og er tað tá vandastøður kunnu uppstanda. Bilarnir steðga á báðum síðum og seta børnini av, og renna tey síðan tvørtur um vegin. Serliga í hesi myrku tíð, tá bilarnir standa við fullum ljósum er hetta lívshættisligt.

Her kundi ein loysn verið, at Skúlavegur bleiv gjørður einsrættaður parmanent ella í tíðarbilinum har skúlin letur upp og aftur. Aðrar loysnir kundu eisini verði nøktandi, so sum gonguteigar og gongubreytir framvið vegnum.  Lat okkum steðga hesum áðrenn ólukkan hendir.

Ragnar í Haraldstovu

 

Fíggjarstýring

Tey, sum hava valdið í kommunustýrinum, hava sitið – meira ella minni tey somu  – í 8 ár. Í hesum 8 ára skeiðinum eru brúktir nógvir pengar. Gamaní nógv meira ta fyrru setuna enn ta seinnu, men framvegis rættiliga nógvir pengar.

Vit hava eisini fingið nógv hesi árini, men mann kann veruliga seta spurnartekin við, um íløgurnar altíð hava verið so skilagóðar.

Rasmus Niclasen

 

Ung og trivnaður

Besta investeringin fyri framtíðina, er at investera í ungdómin.

Skulu vit gera okkum nakra vón um, at ungdómurin flytur aftur til okkara kommunu, skulu vit gera tað attraktivt at koma aftur higar.

Tað eigur at verða soleiðis, at tá tey fara burtur úr bygdunum, at nema sær útbúgving, er tað ein sjálvfylgja, at tey velja teirra heimstað, at seta sær búgv, tí har tey koma frá, eru bestu karmarnir fyri børnini og tey ungu.

Vit hava uppskot um, at eitt trivnaðarfólk/samskipari verður settur í starv sum skjótast, hetta fyri, at viðkomandi fólk saman við bygdarráðnum, skal skipa fyri, at ungdómurin hevur okkurt stað at samlast í og verða saman um, undir skipaðum viðurskiftum.

Súni F. Selfoss

 

Eldraøkið

Vit – kommunan – skylda okkara gomlu eitt dynamiskari eldraøki.Vit skulu minnast til, at tað eru okkara gomlu, sum hava borið okkara lokalsamfelag uppi. Og líka so alneyðugt tað er at gera skúla og barnagarð, líka neyðugt er, at vit gera teimum eldru virðiligar karmar.

Thordis Skaalum

 

Staðbundnar nevndir

Serliga er nærdemokrati umráðandi har smærri kommunur vera lagdar saman til størri eindir, og serliga um tey vera lløgd saman við einum størri øki. Bøur, Mykines og Gásadalur eru dømi um tað. Hesi økir áttu at havt eina staðbundna nevnd, sum SKAL hoyrast av bygdaráðnum, tá avgerðir skulu takast sum hava beinleiðis árin á tey sum stavbundnanevndin umboðar. Mangan verður hildið, at tey sum gera vart við ymiskt, eru grenj og bert til fortreð í tí kommunala arbeiðinum. Hetta er ivaleyst rætt um bygdaráðið ikki arbeiðir fyri borgaran, men fyri egin áhugamál ella ikki sær útum bygdaráðið. Vit í Sørvági eru tann stóra bygdin í okkara kommunu og tørva tí onga staðbundna nevnd.

Vinjard Magnussen

Jú mong eru orðini og tey eru enntá meira enn hesi.

Vit á lista B vita væl, at ikki øll ellivu koma inn, tað sita jú bara sjey í kommunustýrinum, so tað sigur seg sjálvt.

Livst so spyrst.

Gott val øll somul

Røða á valfundi í Sørvági

Eg havi verið so framlig at stilla upp á Lista B til kommunuvalið og skal nú royna at greiða frá, hví so er.

Fyri fýra árum síðani flutti eg aftur til Sørvágs. Orsøkin var, at tað var bíligari at seta búgv her enn í Havn, at eg eri fødd og uppvaksin í Sørvági, havi familju her, og at tað er lætt at pendla til og frá arbeiði.

Hyggja vit at íbúgvaratølum fyri Sørvágs kommunu, so sæst beinanvegin, at talið av íbúgvum hækkaði, tá ið tunnilin læt upp í 2002 og fram til 2009, tá stígur og fall kom í. At fólkatalið ikki veksur, er galdandi fyri alt landið, men vit eiga kortini at vera upp á vakt. Tí fólkatalið minkar ikki allastaðni.

Vit vita, at Sørvágs kommuna landafrøðiliga liggur soleiðis fyri, at hon ikki er fyrsta kommuna, tú kemur í tankar um, tá ið tú hugsar um at seta búgv, og tó so hava vit fyrimunir her, sum kanska kundi sett okkum enn meira á landkortið.

Fyri tað fyrsta hava vit eitt stórt arbeiðspláss her, sum vit verða mint á, hvørja ferð buldur hoyrist uppi yvir høvdunum á okkum, og hvør veit, kanska geva vit okkum alt ov lítið far um, hvørji potentiali, ið liggja her, sum kunnu vera til okkara fyrimun. Her hugsi eg fyrst og fremst um ferðavinnu, at fólk sum ferðast um vøllin, hava orsøkir til at venda nøsini oman til Sørvágs, áðrenn farið verður víðari til Havnar, ella at tey steðgaðu á í Sørvági, Bø og Gásadali, áðrenn farið var til Mykinesar.

Loysnin upp á spurningin um minkandi fólkatal í Føroyum verður ofta sagdur at vera, at vit skulu skapa umstøður hjá útisetum at venda heim.

 

Eg havi hug at siga, at kanska skuldu vit heldur hugsa, hvat vit kunnu gera fyri at skapa trivnað fyri teir borgarar, sum frammanundan búgva her.

 

Her eru góðir karmar í kommununi, nýggjur barnagarður, skúlin er útbygdur og umvældur, vit hava musikkskúla, bara fyri at nevna nøkur ting. Tað, sum írestar, er at fylla karmarnar út, at skapa trivnað fyri tey fólk, sum búgva her.

 

Tí eitt er vist, at hevur tú nakað at bjóða teimum, sum búgva her, so verður lættari at selja boðskapin um, at í Sørvágs kommunu er gott at vera.

 

Nútímans menniskju vilja hava annað enn bíligar bústaðir, skúla og barnagarðar. Ungar barnafamiljur hava brúk fyri, at umstøðurnar hjá børnum og ungum eru góðar, at spælipláss eru til børnini, at stað er, har tey ungu kunnu hittast, práta og skapa nakað saman, at hugsað verður um, at børn og ung hava brúk fyri meira enn sunnudagskúla og fótbólti. Alt gott um tað.

At vit vaksnu hava ymiskt at fara til sum td. eitt nútímans bókasavn. At vit hava brúk fyri einum opnum, demokratiskum umhvørvi, har tað er lætt at fáa kunning um tað, sum fer fram, td. við einari væl virkandi heimasíðu ella nakað so einføldum sum møguleika fyri at fáa tíð hjá lækna heldur enn at brúka ein heilan arbeiðsdag heima í bíðirúminum.

Og sjálvandi eiga vit at bjóða øllum vælkomnum í kommununa,  føroyingum sum útlendingum, øll eiga at fáa kunning um, hvat hetta er fyri eitt stað, tey eru komin til.

Sitandi kommunustýri hevur víst frísinni og nýhugsan, tá farið var undir at gera nýggja hitaskipan til skúlan. Vit eiga at halda fram og kanna møguleikar fyri at útbyggja hetta, umframt at vit sjálvandi eiga at taka hetta so mikið nógv í álvara, at vit av sonnum kunnu kallast ein grøn kommuna. Nýggj skipan fyri innsavning av ruski, har skilt verður millum papp, glas og battaríir, fleiri busssteðgistøð, so tað verður meira natúrligt at brúka kollektiva ferðslu, so sleppast kann undan at gerast undirklæðavát av túrinum av Blindtarminum og út á Toft.

Haraftrat skulu vit gevast at hugsa soleiðis, at vit missa alt frá mótahandlum, til posthús og bankar yvir um Vatn. Í staðin skulu vit hugsa og arbeiða fyri júst tí øvuta. Nevnliga alt tað vit hava at bjóða Vága kommunu, td. eitt ídnaðarøki, har allur ídnaður í oynni kann verða samlaður, eitt væl virkandi kampingpláss niðri á flúgvarabedingini, sum báðar kommunurnar kunnu vera felags um, ella at vit fara í veruligar samráðingar við Vága kommunu um at bjóða okkara ungu í framhaldsdeildini eitt gott og spennandi skúlatilboð.

Í nýggju bókini Exit Føroyar, sigur ein av rithøvundunum, at vit í grundini eiga at lata hornorkestur spæla, hvørja ferð eitt nýtt fólk flytur til Føroyar. Har eru vit so heppin, at vit jú eiga eitt hornorkestur. Nú geldur bara um at fáa fólk at støðast og helst at fáa fleiri at seta búgv her. So kann Sørvágs Tónleikarfelag spæla av gleði hvørji jól, so hvørt vit fjølgast í kommununi.

Vit bæði skulu, kunnu og mugu hugsa nýtt, skal bygdin standa seg.

So halda tit, at hetta, sum eg havi sagt, er á góðari leið, so setið ein kross við meg á lista B á valinum týsdagin.

Skipað tilboð til ung

Eitt av hjartamálunum hjá okkum á Lista B er at fáa ungdómin at trívast.

Onkur hevur kanska hug at siga, at hetta fjasið við at ungdómurin skal hava høli at vera í og ein leiðara, sum leggur lag á, er nakað tvætl. Tað hava tey als ikki brúk fyri. Men hetta er ikki so.

Í fyribils niðurstøðu av einari kanning, sum føroyskur granskari hevur gjørt saman við granskarum í Íslandi, kemur greitt fram, at tað er sera umráðandi, at ung hava skipað frítíðartilboð, tvs. at tey ikki ganga sum villini fuglar uttan mál og mið.

Í Íslandi hava granskarar av ungdómsviðurskiftum tætt samstarv við kommunur og skúlar, so at tað kann koma teimum til góðar, sum seta átøk í verk fyri ungdómin í nærumhvørvinum. Hetta hevur víst seg har, at vera ein beinleiðis succéssøga, talið av ungum við rúsevnistrupulleikum td. er minkað sera nógv.

Tað eru serliga fýra faktorar, sum hava ávirkan á atburð  hjá ungum: foreldur, javnaldrar, frítíðarvirksemi og trivnaður annars, td. happing.

Tað er av sera stórum týdningi, at foreldur vita, hvar teirra børn eru um kvøldarnar, at tey kenna teirra javnaldrar, og at skipað frítíðarvirksemi er til tey ungu, bæði innan ítrótt og annað virksemi, sum er meira sum undirhald og sosial samvera.

Fyribils úrslitini vísa, at føroysk ung í mun til íslendsk ung eru nógv seinni úti um kvøldarnar, tey eru umleið líka nógv saman við foreldrunum vanligar dagar, men nógvar ferðir minni í vikuskiftinum, tey meta seg at fáa umleið somu umsorgan frá foreldrum, men tosa nógv minni við tey um persónlig viðurskifti, og føroysk foreldur vita ikki líka væl, hvar børnini eru um kvøldarnar.  Og so vísir kanningin, at føroysk ung bæði roykja og drekka meira enn íslendsk ung.

Hetta eru niðurstøður, sum vit eiga at taka í størsta álvara, og her eigur kommunan ikki at lata standa til.

Listi B sær hetta sum eitt sera týðandi mál at arbeiða við. Her skal koma skipað tilboð til ung í kommununi!

Vit mugu fylgja við

Eitt av hjartamálunum hjá okkum á Lista B er, at haldast skal fram við ætlanunum at gera bókasavn í gomlu fimleikarhøllini.

Tað er ikki nøkur loyna, at júst hetta punktið stendur mínum hjarta ógvuliga nær.

Samstundis sum tøkniliga broytingin hevur gjørt tað gjørligt at fáa bæði kunning og undirhald úr nógvum øðrum enn bara bókum, er uppgávan hjá bókasavninum ikki minkað, men tvørturímóti vaksin.

Í Vágum er tvey skúlabókasøvn, eitt í Sørvági og eitt á Giljanesi. Skúlabókasavnið í Sørvági hevur opið ein tíma um vikuna, men har er so trongt, at tað als ikki er gjørligt at gera annað enn at lána eina bók og so fara av stað aftur.

Við einum fólkabókasavni í fimleikahøllini verður tað møguligt at gera eitt verustað í bygdini, har nógv ymiskt virksemi kann fara fram.

Hesin mideplinum í bygdini kann gerast eitt spennandi stað, har fyrst og fremst sjálv undirvísingin í skúlanum fer fram, síðani flogbóltur, svimjing, kvøldsetur og so eitt væl virkandi bókasavn gjørt eftir nútímans tørvi og í tøttum samstarvi við Landsbókasavnið, sum kann veita okkum alla ta ráðgeving, ið vit hava fyri neyðini.

Við teimum Pisakanningunum, ið hava verið gjørdar í Føroyum, er greitt, at børn okkara hava brúk fyri at lesa. Vit vita eisini, at krøvini til útbúgving økjast meira og meira. Tíðin, tá ið brúk var fyri ófaklærdari arbeiðsmegi, er ein farin tíð, um vit vilja tað ella ei. Tí er hetta at fáa upplýsing og at kunna fylgja við so ómetaliga týdningarmikið, eisini í Sørvági. Bókasavnið eigur at gerast ein líka natúrligur partur í bygdalívinum sum at íðka ítrótt, hava frítíðarítriv og eta og sova. Og tað letur seg gera.

Bókasavnið skal bara lurta eftir tørvinum í økinum, har tað liggur, og laga seg til broyttu krøvini í samfelagnum. Tað vil siga, at eitt bókasavn er so nógv meira enn bara eitt savn við bókum. Tað kann gerast ein miðdepul fyri nógvar tænastur, ítriv og annað mennandi virksemi.

Arbeiðast kann í tøttum samstarvi við td barnagarðar, øll vita, at børnum dámar søgur og sang, her kann skipast tænasta við ljóðbókum til blind og gomul, upplestri, útkoyring av bókum til fólk, ið av einhvørjari orsøk, ikki kunnu koma á staðið, fyrilestrar av øllum slagi, tiltøk fyri ferðafólk, fundarvirksemi og mangt annað.

Vitjan av rithøvundum og myndprýðarum, sum bæði kunnu tosa um sín skaldskap og eisini leggja lag á hjá børnum at læra seg at tekna.

Vit kunnu eitt nú eisini hava skeið í binding. Mynstrini at binda eftir eru jú á bókasavninum. Her upp undir jól var upplagt, at vit savnaðust at læra okkum at binda jólakúlurnar hjá teimum báðum norðmonnunum  Arne og Carlos.

Bókasavnið  verður eisini karmur um eitt sera týðandi tiltak sum lektiuhjálp. Har kunnu miðnámskúlanæmingar í Vágum fáa hjálp við uppgávuskriving og at finna rætta tilfarið til uppgávurnar.Vit kunnu arbeiða saman við søvnunum um at gera framsýningar, td Bygdasavninum og Krígssavninum.

Tað, sum krevst, er fyrst og fremst viljin at fáa bókasavn, og hann hava vit. Síðan at vit fáa eina ætlan á borðið, við tørvsmeting og visjónum fyri bókasavnsvirksemið. Neyðugt er, at serkunnleikin sleppur upp í part, so vit fáa ein væl virkandi miðdepul her í kommununi.

Nýggi bókavørðurin við Løkin í Runavík, segði í samrøðu í kringvarpinum herfyri, at bókasavnið kann trekkja nýtt fólk til staðið, tað kann fáa útbúgvið fólk at seta búgv á staðnum. Neyðugt er, at bókasavnið ger sær sín egna profil: hvat kann okkara bókasavn – hvat er sermerkt fyri okkum?

Eg síggi fyri mær: ein svimjitúr, ein túr í sauna, síðan ein sterkan kaffimunn og eina góða avís. Og ongantíð betur at hitta onnur á bókasavnium, so vit fáa eitt gott prát. Tíðin, tá ið øll skuldi tiga á bókasavninum er yvir og farin. Nú skulu vit bæði síggjast og hoyrast.